Używamy Cookies w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników.
Dalesze korzystanie z tego serwisu oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Dowiedz się więcej o naszej polityce prywatności

Zamknij

08/06 - 28/06/2015

Koncert kapeli Hałas w Ogrodzie Łazarz / fot. Maciej Zakrzewski
GaleriaKoncert kapeli Hałas w Ogrodzie Łazarz / fot. Maciej Zakrzewski

Do konkursu, z inicjatywy Stowarzyszenia Kasztelania Ostrowska, zgłoszona została stara wierzba, która wypełnia centrum Ogrodu Łazarz. W przyjaznym cieniu drzewa mieszkańcy spotkali się z Agnieszką Holland, odbywały się warsztaty rzeźby w drewnie, urbanistyczne warsztaty dla dzieci, spektakl metodą kamishibai czy pokazy filmowe. Drzewo była świadkiem koncertu rodziny Hałasów i warsztatów przyrodniczych „Spotkajmy się pod wierzbą”.

Ambasadorami konkursu są podróżniczka i autorka Elżbieta Dzikowska, reżyser i senator Kazimierz Kutz oraz językoznawca i popularyzator wiedzy o języku polskim profesor Jan Miodek.

Trzymajcie kciuki - spośród wszystkich nadesłanych zgłoszeń kapituła wyłoni finałową szesnastkę, która ubiegać się będzie o tytuł Drzewa Roku.

Świadek historii z łęgu rodem

Wierzba biała rosnąca w dzielnicy Św. Łazarz w Poznaniu to świadek przemian miasta i historii życia mieszkańców w ostatnim półwieczu. Jeszcze 50 lat temu w miejscu, gdzie obecnie rośnie wierzba, dominowała rozproszona zabudowa wolnostojących domów z ogrodami i sadami. Stopniowo ich miejsce zajęły kilkupiętrowe bloki mieszkalne, garaże i ciepłownia. Stolica Wielkopolski w tym okresie znacznie się powiększyła wchłaniając pobliskie wsie z polami uprawnymi i terenami zielonymi. Z upływem czasu wierzba oraz posadzone w jej sąsiedztwie lipy podrosły, tworząc cienisty zakątek wśród zabudowy. W lutym 2013 roku powstał pomysł założenia ogrodu społecznościowego pod wierzbą. Od tamtego czasu mieszkańcy i organizacje społeczne tworzą w cieniu drzewa przyjazny, zielony skwer „Ogród Łazarz”. Do projektu zainicjowanego przez Generator Malta szybko włączyli się mieszkańcy oraz kolejne grupy m.in. Klub Osiedlowy „Krąg” oraz Stowarzyszenie Promocji Dziedzictwa „Kasztelania Ostrowska”, którego członkowie zajęli się komponowaniem kolekcji rodzimych gatunków roślin.

Centrum ogrodu wypełnia nasza wierzba. Stała się ona ważnym rozpoznawalnym elementem tego miejsca, a kolejne działania kompozycyjne i promocyjne właśnie jej podporządkowaliśmy. W cieniu naszego drzewa przygotowana została część „leśna” poświęcona dzikim roślinom Polski. To pierwszy taki projekt przybliżania utraconej przyrody w centrum Poznania. Dosadzane są gatunki typowe dla lasów grądowych, które niegdyś porastały ten region Wielkopolski przed rozwojem osadnictwa. Wytypowane rośliny pobierane są z dużych populacji w reprezentatywnych lasach liściastych z zachodniej części powiatu gnieźnieńskiego. Przygotowane sadzonki sadzone były wspólnie z mieszkańcami podczas warsztatów ogrodniczych. Rośliny opisywane są tabliczkami dydaktycznymi. W "leśnym" fragmencie pozostawiana jest ściółka liściasta, co pozwoli na eliminację światłożądnych chwastów. Stanowi to także uzupełniający walor wzmacniając analogię do leśnego runa. W zachodniej części ogrodu aranżowane będą rabaty i grządki przeznaczone do obsadzenia roślin ozdobnych oraz użytkowych. Skład gatunkowy zależy od inwencji samych mieszkańców –już teraz spontanicznie przynoszą sadzonki oraz nasiona. Mozaika zaaranżowanych rabat oraz poletek pozostawionych do "adopcji" przez mieszkańców pozwoli na coroczny udział wspólnoty w komponowaniu ogrodu.

Od początku tworzenia „Ogrodu Łazarz” ważne było zapewnienie infrastruktury rekreacyjnej by służyła wypoczynkowi, sąsiedzkim spotkaniom oraz bawiącym się tam dzieciom. By móc wspólnie biesiadować zbudowaliśmy meble ogrodowe z europalet i starych ławek parkowych. Jeden z mieszkańców skonstruował i zawiesił na grubej gałęzi wierzby huśtawkę, obleganą w wakacje przez najmłodszych. Latem, co odważniejsi, wspinali się na najniższe konary drzewa i przesiadywali w „szumiącej drobnymi listkami wierzbowej głowie”. Co jednak szczególnie ważne samo drzewo nie jest niszczone – brak na nim śladów obrywania kory, czy podpalania. Nauka sadzenia i pielęgnacji roślin oraz informacje o biologicznej charakterystyce gatunków poruszamy podczas warsztatów, pogadanek, paneli dyskusyjnych i szkoleń przyrodniczych. Otwarty dostęp zachęca do traktowania ogrodu jako przestrzeni spotkań i wypoczynku. W dalszym ciągu rozwijamy to miejsce pod względem estetycznym oraz realizujemy kolejne inicjatywy kulturalne i popularnonaukowe w otwartej przestrzeni miasta. W przyszłym roku planujemy m.in. warsztaty stolarskie, podczas których zamierzamy przygotować duży stół wraz z ławami na bazie drewnianych beli.

Wierzbowy okap – gościnne schronienie dla animacji kultury z nauką

Dla mieszkańców wierzba ma szczególne znaczenie, ponieważ to właśnie wokół niej odbywa się wiele interesujących wydarzeń zarówno kulturowych, jak i edukacyjnych. W 2013 roku, w ramach współpracy Generatora Malta i projektu „Kino za Rogiem” w czerwcowe wieczory wyświetlane były na świeżym powietrzu filmy. Pod wierzbę zawitał także projekt „Polska Światłoczuła”, w ramach którego odbyły się projekcje “W ciemności” Agnieszki Holland oraz “Inny świat” Doroty Kędzierzawskiej z udziałem samych reżyserek! Przy wspólnym 25-metrowym stole usiedli mieszkańcy oraz znane na całym świecie reżyserki. Było to miłe przeżycie nie tylko dla mieszkańców, ale także dla Agnieszki Holland. Pisała wtedy: „Dziękuję! Dla mnie takie spotkania mają największy sens, bo się czuję, że jakoś dla ludzi to ważne, coś im daję, na chwilę, albo czasem i na dłużej”. W 2014 roku część kulturalną pod wierzbą wypełniliśmy wydarzeniami w dużej mierze zaproponowanymi przez mieszkańców. Odbyły się tu m.in. warsztaty rzeźby w drewnie, urbanistyczne warsztaty dla dzieci, wieczór tańca żydowskiego czy spektakl metodą kamishibai. Do tańca porwał ogrodowych sąsiadów koncert rodziny Hałasów. W czerwcu odbyła się tu debata, połączona z pokazami filmów Krzysztofa Kieślowskiego i Wojciecha Marczewskiego, z okazji 25-lecia wolnej Polski, która skupiła przede wszystkim młodzież licealną i lokalnych aktywistów – byłych działaczy podziemia. Innym ciekawym wydarzeniem była wizyta twórców ogrodów społecznościowych z całej Europy w ramach Malta Festival Poznań.

Oprócz wydarzeń kulturowych miały miejsce także warsztaty przyrodnicze oraz wspólne biesiadowanie. Z obecnością naszej wierzby w „Ogrodzie Łazarz” wiąże się cykl spotkań przyrodniczych zatytułowanych "Spotkajmy się pod wierzbą". Na mieszkańców czekały stoiska, na których w interesujący sposób opowiadano o przyrodzie. Dla dzieci przygotowano szereg atrakcji: opowieści o owadach i pajęczakach, malowane zielniki, przyrodnicze quizy, leśne wyklejanki, botaniczny warzywniak oraz chemiczne eksperymenty. Dorośli dzięki prelekcjom mogli dowiedzieć się, że w Polsce rosną storczyki, jak wyglądał krajobraz puszczy w tym miejscu zanim wybudowano Poznań. Na jednym z jesiennych spotkań mieszkańcy mieli okazję wziąć udział w miejskich wykopkach ziemniaków, które sami wiosną posadzili pod wierzbą. Oczywiście po pracy przyszedł czas na nagrodę w postaci biesiady, której głównym daniem były pieczone ziemniaki. Pod wierzbą witaliśmy także wiosnę. Były wspólne śpiewy, a także zabawy z chustą Klanzy. Dzieci poznały głosy najczęściej spotykanych ptaków, dowiedziały się jak zbudowane są kwiaty oraz w jaki sposób z larw rozwijają się barwne motyle. Warsztaty, biesiady i imprezy kulturalne to nie jedyne okazje do spotkań pod wierzbą. Mieszkańcy dzielnicy kilkanaście razy w roku biorą udział w pracach ogrodowych, sadząc nowe rośliny i pielęgnując je.

Więcej informacji o konkursie: www.drzeworoku.pl