Tekst Joanny Turowicz Kobiety z Kaukazu Północnego. Sztuka, pamięć i tożsamość wydany przez Fundację Malta w książce Polska & Azja pod redakcją Maxa Cegielskiego został nominowany do Nagrody Newsweeka im. Teresy Torańskiej w kategorii materiał dziennikarski. Książka rozwija wątki podjęte w czasie FORUM „Azja.doc” podczas Malta Festival Poznań 2012, dopowiada festiwal i rozszerza jego zakres. Jej pierwsza cześć podejmuje temat nieznanej i dawnej historii relacji Polski z Azją. Druga tropi ślady Azji w Polsce; trzecia – ślady Polski w Azji przez pryzmat naszej obecności w Afganistanie.
Rostrzygnięcie konkursu już 14 listopada.
Fragment tekstu:
Wojna to rzecz kobieca
Gdyby nie relacje kobiet, dziennikarek jeżdżących na północny Kaukaz po wybuchu tzw. drugiej wojny rosyjsko-czeczeńskiej jesienią 1999 roku, nie zwróciłabym uwagi na kolejne fale uchodźców z tamtego rejonu, z czasem – nie podjęłabym prób poznania ich sytuacji w Polsce, nie zaprzyjaźniłabym się z paroma czeczeńskimi i inguskimi rodzinami . Artykuły, książki i materiały filmowe Anny Politkowskiej, Krystyny Kurczab-Redlich, Petry Procházkovej czy Åsne Seierstad różniły się od relacji ich kolegów intensywnością, z jaką ukazywały klęskę humanitarną ludności cywilnej. Bombardowania, akcje pacyfikacyjne zwane zaczystkami, porwania, tortury, bezkarne zabijanie ludzi przez FSB i żołnierzy rosyjskich, a wśród tego chaosu – codzienna walka o przetrwanie. Mężczyźni-dziennikarze bardziej skupiali się na opisywaniu działań militarnych, próbując zrozumieć jakąś logikę i polityczny sens zdarzeń, a może podświadomie podążali za starą idealistyczną narracją kulturową o kaukaskich góralach walczących z imperialistyczną Rosją. Jak zauważył Wojciech Jagielski, w jego reportażach kobiety były „tylko statystkami, elementami dekoracji świata, który próbowałem zrozumieć i opisać. Nie walczyły o władzę, nie stały na czele rewolucji, spisków i zamachów, nie dowodziły wojskami, nie zabijały i nie ginęły w okopach, (…) nie o spotkania z nimi zabiegałem w pogoni za komentarzami do sytuacji” . Wkrótce się okazało, że w trakcie tej wojny najwięcej ginie – nie żołnierzy i partyzantów – a cywilów.
Książkę Polska & Azja można kupić w naszym sklepie internetowym tutaj.